Aby edytować te informacje przejdź do podstawowej edycji.

Śmierć pięknych saren
Jan Szurmiej
Świat przedstawiony przez Otę Pavla, choć wpisany w trudny historycznie czas przed, w trakcie i po II wojnie światowej, mieni się wszystkimi barwami najlepszego czeskiego humoru. Bo jak można brać życie całkiem na serio, jeśli jest się synem żydowskiego komiwojażera sprzedającego odkurzacze? Tragizm miesza się tu z ironicznym humorem, wielkość z małością, a wszystko tak bardzo bliskie polskiej duszy.
Opis spektaklu: Śmierć pięknych saren to książka o dzieciństwie, o ojcu, o rybach i ich łowieniu, o wojnie wreszcie. Sarny też są ważne, ale pojawiają się tylko przelotnie, gdzieś w tle, zwykle po to, by zginąć zabite przez pewnego sympatycznego kłusownika lub jego dziwnie inteligentnego psa o imieniu Holan. Stąd jej tytuł, równie piękny jak same sarny. Wojna też jest jakby w tle, nie ma tu przesuwających się frontów, czołgów, trupów. (…) Część winy leży po stronie autora. Ota Pavel miał dar. Potrafił ułożyć opowieść o rzeczach złych i smutnych w taki sposób, że spod nich, z jakiejś głębokiej, niewidocznej gołym okiem warstwy przedostaje się, jak przez matową szybę, ciepłe, uspokajające światło. Trzeba mu być za to wdzięcznym, bo dla niego, dziesięcioletniego chłopca, wojna nie była dalekim tłem. Była upokorzeniem i strachem. Trudno sobie wyobrazić, że on sam widział gdzieś wtedy to ciepłe światło. Z pewnością nie. Nie było go przecież. Zapalił je dopiero trzydzieści lat później dorosły Ota Pavel, żebyśmy się o niego za bardzo nie martwili. O niego i świat w ogólności.
/Krzysztof Środa, Srebro ryb/
Śmierć pięknych saren powstała w 1971 roku jako zbiór opowiadań, będących efektem terapii po stwierdzeniu u Oty Pavla zaburzeń psychicznych. Swój powrót do dzieciństwa, spędzonego w trudnych historycznie czasach, ale wśród oszałamiającej przyrody południowych Czech, Pavel opisał z charakterystycznym czeskim humorem w stylu najlepszych: Hrabala i Haška. Szczególną postacią jest w nich ojciec autora, Leona Popper, który był komiwojażerem sprzedającym sprzęt gospodarstwa domowego, głównie odkurzacze marki Electrolux. Jego pasja wędkarska sprawiła, że Ota poświęcił dużą część swych opowiadań opisom metod i zmagań podczas połowu ryb, a także… czeskiej kuchni. Akcja tych małych próz dzieje się w pięknej dolinie Berounki, w lasach Karlštejnu i Czech południowych, ale też w Pradze, Buštěhradzie i Kročehlavach. Pierwsze polskie wydanie Śmierci pięknych saren ukazało się w 1976 roku. Dwa lata później Teatr im. Jana Kochanowskiego w Opolu wystawił monodram pod tym samym tytułem (oprac. J. Feusette). W 1979 Karel Kachyňa nakręcił film Złote węgorze na motywach opowiadań Pavla, a w 1987 kolejny, pod tym samym tytułem, co książka. Realizacja Jana Szurmieja rozgrywa się w szczególnym miejscu – w szpitalu psychiatrycznym, co jest bezpośrednim nawiązaniem do biografii autora tekstu.
Czas trwania spektaklu: 110 minut (bez przerwy)
Premiera: 24 października 2019
Spektakl przeniesiony na Dużą Scenę 14.10.2021
Zagrany 32 razy (łącznie na dwóch scenach)