Ambroży Grabowski, czyli wszystko co chcecie wiedzieć o Krakowie, a se nie wyguglacie

W 1796 roku niejaki Ambroży Grabowski – syn organisty – miał czternaście lat. Opuścił rodzinne Kęty i udał się do Krakowa, by terminować w jednej z tutejszych księgarni. Choć w Kętach ukończył tylko 4 czteroletnią szkołę powszechną, pilna praca, u słynnego Antoniego Grőbla, pozwoliła mu po paru latach awansować na subiekta, a po śmierci księgarza zostać wspólnikiem nowego właściciela. Później, przez niemal dwadzieścia lat, prowadził swoją własną księgarnię przy Rynku Głównym pod numerem 13.

Lubiany i znany w Krakowie, byłby może wyłącznie tylko jedną z barwnych postaci żyjących w naszym mieście w połowie XIX wieku, i nikt by o nim dzisiaj nie wspominał, gdyby nie to, że Ambroży Grabowski stał się pierwszym zbieraczem „krakowskich starożytności historycznych”.

Samouk, historyk i kolekcjoner był pasjonatem dziejów Krakowa, które spisywał w licznych pracach. Często ilustrowane współczesnymi rycinami dzieła, mają przepiękne barokowo długie tytuły, które uzmysławiają współczesnym spektrum zainteresowań księgarza. Bo czyż nie brzmi zachęcająco taki temat jednej z nich: Dawne zabytki miasta Krakowa. Przypomnienia przeszłości o niektórych starożytnych zwyczajach miesczan [!] krakowskich, o bramach, basztach i wszelkich tej niegdyś stolicy kraju obronach. Zz dodatkiem różnych do dziedziny pamiątek należących wiadomości (1850 r)?

Te uwodzące swym archaicznym i zarazem odkrywczym urokiem tytuły oraz zebrane w nich historie i ciekawostki dotyczące Krakowa, uwiodły reżysera – Mikołaja Grabowskiego, i stały się kanwą jego teatralnej adaptacji.

„Ambroży Grabowski, czyli wszystko co chcecie wiedzieć o Krakowie, ale se nie wyguglacie”, to spektakl mający za główny temat Kraków i jego mieszkańców. Teksty Ambrożego, przefiltrowane przez dowcip i inteligencję Mikołaja, uzupełnione dzisiejszymi smaczkami, tworzą przedstawienie opowiadające, z dużym przymrużeniem oka i dystansem, o naszym mieście.

Poczet barwnych, często lekko „szurniętych” postaci – jakoś od wieków lubiących żyć w Grodzie Kraka – pojawia się w typowych, rozpoznawalnych dla miasta miejscach. Na tle imponującej „Panoramy Krakowa”, dzieją się najrozmaitsze historie, wcale nie, aż tak starożytne, pomimo stylizowanych kostiumów. Śpiewane fragmenty tekstów, do muzyki skomponowanej przez Zygmunta Koniecznego, prezentują kalejdoskop krakowskich dziwactw, zwyczajów, historyjek i dykteryjek, po to by przedstawienie Grabowskiego (ich) ironicznie i dowcipnie przeprowadzało widzów przez tak ważkie gatunkowo słowo jak „historia”.

„Ambroży Grabowski, czyli wszystko co chcecie…” będzie mieć premierę w wyjątkowym momencie dla Bagateli. Otóż w dniu premiery spektaklu, którego scenografia (Paweł Dobrzycki) i światła (Michał Grabowski) malują oniryczny Kraków, Teatr Bagatela będzie obchodził 105 rocznicę istnienia.

Czas trwania: 135 minut (1 przerwa 20-minutowa)

Premiera: 25, 26 października 2024, Duża Scena